مجمع جهانی دانشجویی: بیش از ۷۰ هزار دانشجو در خیزش مهسا شرکت کردند

بنا بر گزارش آماری مجمع جهانی دانشجویی، بیش از ۷۰ هزار دانشجو در اعتراضات سراسری پاییز ۱۴۰۱ شرکت داشته‌اند. نزدیک به ۴۰۰۰ دانشجو نیز هدف انواع سرکوب دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی قرار گرفته‌اند.

بر اساس آمارهای فاش شده از مرکز حراست وزارت علوم و تحقیقات و فناوری ایران تعداد کل شرکت‌کنندگان  در جنبش “زن‌، زندگی، ‌آزادی” در طول پاییز ۱۴۰۱ از ۷۰ هزار و ۱۴۱ دانشجو فراتر رفته است. این آمار که به خبرنامه امیرکبیر “درز” کرده، بخشی از گزارشی را تشکیل می‌دهد که  توسط این خبرنامه تهیه و روز چهارشنبه ۱۶ خرداد در وب‌سایت مجمع جهانی دانشجویی (GSF) منتشر شده است.

به گزارش دویچه وله، پس از کشته شدن مهسا ژینا امینی در بازداشت گشت ارشاد اعتراضات دانشجویی در سراسر ایران گسترش یافت. اولین اعتراض دانشجویی در ایران در ۲۷ شهریور ۱۴۰۱ در دانشگاه تهران برگزار شد. روز بعد در ۲۸ شهریور، یکی از بزرگترین اعتراضات دانشجویی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر رخ داد که گزارش‌ها حاکی از شرکت بیش از هزار دانشجو در آن بود.

هراس رژیم جمهوری اسلامی از اعتراضات گسترده به حدی رسید که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به همه دانشگاه‌های ایران دستور داد تا اولین هفته کلاس‌های خود را به صورت مجازی برگزار کنند. سرکوب بی‌سابقه دانشگاه‌های ایران در هفته‌های پس از بازگشایی کلاس‌ها تشدید شد.

نیروهای امنیتی و عوامل لباس شخصی در مهر ۱۴۰۱ وارد دانشگاه صنعتی شریف شدند و با تفنگ بادی و پینت بال به سوی دانشجویان شلیک کردند. این اقدام در بین دانشجویان ایرانی به “یکشنبه سیاه شریف” معروف است.

نهادهای سرکوب

از آبان ۱۴۰۱ تا دی‌ماه همان سال با همکاری سازمان اطلاعات فراجا، سازمان اطلاعات استان تهران، سازمان اطلاعات سپاه، سازمان بسیج دانشجویی، سازمان بسیج اساتید، مرکز حراست وزارت علوم، مدیرکل حراست دانشگاه‌های ایران معاون اطلاعات قرارگاه ثارالله سپاه و دفتر فرماندهی قرارگاه ثارالله سپاه بیش از ۳۷۸۹ دانشجو به طرق مختلف سرکوب شدند.

گزارش می‌گوید، از از شهریور ۱۴۰۱ تا اسفند ۱۴۰۲ بیش از ۸۰۴ دانشجو بازداشت شده‌اند. ۵۹۸ نفر از آنها پسر و ۲۰۶ نفرشان دانشجویان دختر هستند.  ۹۶ درصد از این دانشجویان از دانشگاه‌های دولتی و چهار درصد از دانشگاه‌های خصوصی بوده‌اند. ۳۸ درصد دانشجویان از دانشگاه‌های استان تهران بوده‌اند که بیشترین مشارکت را داشته‌اند.

خیزش دانشجویی و علل استمرار و گستردگی آن

دانشگاه‌های صنعتی امیرکبیر و علامه طباطبایی هر کدام ۱۱۵ دانشجوی بازداشتی داشته‌اند که بیشترین تعداد دانشجویان بازداشتی بوده است.

بر اساس اسنادی که برای اولین بار در خبرنامه امیرکبیر در پاییز ۱۴۰۲ منتشر شد، در اوج اعتراضات جنبش”زن، زندگی، آزادی” بیش از ۲۸۴۳ دانشجو به کمیته‌های انضباطی دانشگاه معرفی شدند. بیشترین ‌آنها از دانشگاه علم  و صنعت (۳۲۴)، شهید باهنر کرمان (۲۸۲) و دانشگاه صنعتی امیرکبیر (۱۵۷) بودند.

همچنین در این مدت بیش از ۶۴۳ دانشجو از ورود به دانشگاه‌های ایران منع شدند که باز در راس آنها دانشگاه صنعتی امیرکبیر با ۱۱۹ دانشجو بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده و پس از آن دانشگاه علامه طباطبایی با ۱۱۸ دانشجو و دانشگاه صنعتی شریف با ۹۰ دانشجو در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند.

در جریان اعتراضات جنبش مهسا در پاییز ۱۴۰۱ حداقل ۲۸۱ دانشجو تعلیق شدند که دانشگاه تهران با ۸۸ دانشجو بیشترین تعداد را داشت. پس از آن دانشگاه ملایر با ۴۷ دانشجو و دانشگاه یاسوج با ۳۲ دانشجو در رده‌های بعدی قرار گرفتند. برای حداقل ۲۲ دانشجوی معترض دانشگاه مازندران در جریان این جنبش در پاییز ۱۴۰۱ ممنوعیت خروج از کشور صادر شد و از خروج قانونی آنها از ایران جلوگیری شد.

اخراج اساتید

بیش از ۵۸ استاد از دانشگاه‌های مختلف ایران به طرق مختلف از جمله تعلیق، اخراج و دستگیری سرکوب شده‌اند. بیشترین آمار مربوط به دانشگاه آزاد اسلامی با ۱۳ استاد است. دانشگاه تهران با هشت استاد و دانشگاه شهید بهشتی با هفت استاد در رده‌های بعدی هستند.

در جریان جنبش “زن، زندگی، آزادی” بیش از ۳۰۰ بیانیه مختلف از سوی گروه‌های دانشجویی در ایران صادر شده است. حدود ۸۳ درصد از این بیانیه ها توسط دانشجویان معترض نوشته شده و تنها ۱۷ درصد از سوی گروه‌های وابسته به نظام بوده است. بیش از ۲۵۰ بیانیه با محوریت تحریم کلاس‌ها و امتحانات، بیش از ۲۰۰ بیانیه در محکومیت سرکوب و خشونت علیه زنان، بیش از ۲۰۰ بیانیه در محکومیت قتل مهسا امینی، بیش از ۱۵۰ مورد انتقاد یا مخالفت با حجاب اجباری و بیش از ۱۵۰ بیانیه در اعتراض به بازداشت دانشجویان صادر شده‌ است.

بالاترین سطح اعتراضات و سرکوب

بیش از ۱۱۶ اداره حراست در دانشگاه‌های ایران با همکاری کمیته‌های انضباطی و یگان‌های حراست فیزیکی، شناسایی و برخورد با دانشجویان معترض در محیط‌های دانشگاهی و ارجاع آن‌ها به وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه خارج از دانشگاه را بر عهده داشته‌اند.

در دو سال گذشته شیوه‌های مختلف سرکوب در دانشگاه‌های ایران ادامه یافته است. این روش‌ها شامل تعلیق، اخراج، دستگیری و زندانی کردن دانشجویان است که همگی توسط نهادهای امنیتی اجرا می‌شوند. با وجود این تحرکات و اعتراضات دانشجویی در دوران سرکوب شدید نیز به اشکال مختلف ادامه داشته است.

تحلیل‌ها نشان می‌دهد که میزان سرکوب در جریان جنبش “زن، زندگی، آزادی” در مقایسه با اعتراضات به تقلب در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ و اعتراضات سراسری دانشجویان دانشگاه تهران در سال ۱۳۷۸ به بالاترین حد خود رسیده است. نهادهای سرکوبگر نیز از هر ابزار ممکن برای تشدید سرکوب استفاده کرده‌اند.