رشد نرخ اعتیاد زنان و افزایش آسیب‌پذیری با تدوام جنگ

جنگ در سودان که مردان سلطە جو آغازگر آن هستند زندگی زنان را تحت تأثیر گذاشته و بسیاری از آنها در معرض تجاوز جنسی، شکنجه و بردگی قرار گرفتند.

س.ن می‌گوید: تعطیلی مکرر دانشگاه‌ها و بازماندن از ادامه تحصیل و فشارهایی که متحمل میشدم مرا به سوی مصرف مواد سوق داد و فکر میکردم مواد مخدر نزدیک‌ترین راه برای فرار از واقعیت و مشکلات است، بعد از اینکه تصمیم به درمان گرفتم، جنگ شروع و فعالیت مراکز توانبخشی و مسیر درمانی هم متوقف شد.

بر اساس اطلاعاتی که خبرگزاری ما از واحد مبارزه با قاچاق کالا در دریای سرخ دریافت کرده است، در ماه ژوئن گذشته ۴٢۴ کیلوگرم مواد مخدر شامل ٢٩٧ کیلوگرم یخ مخدر، ۶۴ کیلوگرم کوکائین، ٢  کیلوگرم حشیش و ۴ کیلوگرم هروئین در یکی از مناطق جنوب شهر بندر سودان کشف و ضبط شده است.  

پیش از این با توجه به جنگی که بیش از یک سال است گسترش یافته، وزارت کشور هشدار داده و از وجود ۴٣ جزیره در دریای سرخ خبر داده بود که از طریق آنها مواد مخدر به کشور قاچاق می‌شود.

ترس از انگ، مانع مراجعه زنان به مراکز بازپروری

جامعه سودان به عنوان جامعه‌ای بسته و محافظه کار به ویژه در مورد زنان شناخته می‌شود. در حالی کە زنان نمی‌توانند در مکان‌های عمومی سیگار بکشند اما بر اساس آمار منتشر شده، میزان بالای سوءمصرف مواد مخدر زنان برابر مردان است.

برخی از خانواده‌ها به دلیل ترس از انگی که ممکن است دختر یا خانواده را تحت تأثیر قرار دهد، از مراجعه دختران خود به مراکز بازپروری دولتی و خصوصی خودداری می‌کنند زیرا اعتیاد با ارزش‌های جامعه سودان در تضاد بوده و مایه ننگ تلقی می‌شود.

از این رو طی یک سال گذشته، مقامات سودانی کمپین گسترده‌ای را برای مبارزه با انواع مواد مخدر به راه انداختند و برای افزایش آگاهی جامعه در مورد اعتیاد از جمله تشویق زنان برای درمان در مراکز، تلاش کردند. براساس گزارش‌ها و آمارهای منتشر شده، ١٣ مورد سوء مصرف مواد مخدر در مراکز ترک اعتیاد ثبت شدە و سن مراجعه کنندگان به مراکز بین ١۴ تا ٢۴ سال است. نتایج ‌آزمایش‌های پزشکی نشان داد که این دختران تا حد زیادی از یخ و ترامادول استفاده کرده‌اند، مراکز توانبخشی در ابتدای درمان به بررسی ١٠ نوع دارو و تعیین مدت درمان با توجه به میزان ماده شیمیایی موجود در بدن  می‌پردازند.

تعطیلی مراکز بازپروری و افزایش اعتیاد در زنان

با شروع جنگ در سودان در اواسط آوریل ٢٠٢٣، فعالیت تمام مراکز بازپروری در خارطوم پایتخت، و برخی از ایالت‌های درگیر جنگ متوقف شده و این امر بحران درمان معتادانی که در مراکز بازپروری بستری بودند را تشدید کرد.

لبنیعلی کارشناس راهبردی حوزه اعتیاد و مشاوره خانواده در این خصوص، می‌گوید: در نتیجه از دست دادن ١١ مرکز بازپروری در تعدادی از ایالت‌ها، میزان اعتیاد در میان آوارگان به ویژه دختران، به‌رغم عدم دستیابی به آمار دقیق، اخیراً افزایش چشمگیری داشته است.

وی با اشاره به اینکه بلافاصله پس از جنگ، دریافت مشاوره‌های روان‌شناختی را آغاز کردیم و متوجه شدیم که ٩٠ درصد آن‌ها مشاوره‌های اعتیاد است، گفت: افزایش نرخ اعتیاد به دلیل تجارت فعال اسلحه و مواد مخدر در کشورهای درگیر جنگ است.

وی با اشاره به اینکه یکی از دلایل تشدید این معضل، تعطیلی مراکز روانپزشکی و بازپروری به دلیل ادامه جنگ است، گفت: ما برای ارائه درمان معتادان از طریق اینترنت با آنها ارتباط برقرار کردیم، اما اختلال اینترنت ما را مجبور کرد برای مدت طولانی ارتباط با آنها را متوقف کنیم تا زمانی که توانستیم مرکز را در بندر بورتسودان، ایالت دریای سرخ  راه‌اندازی کنیم.

وی تصریح کرد: بر اساس آمار، مصرف دختران به مواد مخدر به ٣۵ درصد رسیده است که بیشتر آنها در ابتدا به دلیل فشارهای روانی ناشی از جنگ از داروهای آرام‌بخش استفاده می‌کردند و در برخی ایالت‌ها، به ویژه در شرق سودان، انواع مواد مخدر مانند هروئین و یخ گسترش یافتە است. بنابراین آگاهی بخشی به زنان معتاد و فراهم کردن فضاهایی برای کمک به آنها می‌تواند این معضل اجتماعی را کاهش دهد.

میرفت عبدالقادر