16/07/2024

گوانتاناموهای اسرائیلی، وضعیت اسفبار مروان برغوثی و دیگر زندانیان فلسطینی در زندان‌های اسرائیل

یک نقاشی دیواری مروان برغوتی رهبر زندانی فتح را در اردوگاه آوارگان جبالیا در شمال نوار غزه در آوریل ۲۰۲۳ نشان می دهد

روزنامه گاردین در یک گزارش ویژه به وضعیت زندانیان فلسطینی در زندان های اسرائیل از ۷ اکتبر به بعد پرداخته است: 

مروان برغوثی، رهبر زندانی فتح، روزهای خود را در سلول کوچکی در تاریکی و تنهایی می‌گذراند، و هیچ امکانی برای رسیدگی به زخم‌هایش ندارد. او از ناحیه شانه آسیب دیده که به علت کشیده شدن به پشت با دستبند است. برغوثی در سیاست فلسطین جایگاهی افسانه‌ای دارد و به عنوان شخصیتی که توانایی وحدت‌بخشی به گروه‌های مختلف را دارد، شناخته می‌شود. این نقش او در ۲۴ سال زندانی بودنش بیشتر شده است.

از اکتبر گذشته، کتاب‌ها، روزنامه‌ها و تلویزیونی که او به آنها دسترسی داشت، از او گرفته شده‌اند. هم‌سلولی‌های سابقش نیز دیگر در کنارش نیستند. چراغ‌هایی که هر شب در سلول او چشمک می‌زنند، خوابیدن را تقریباً غیرممکن کرده‌اند.

وکیل او، ایگال دوتان، که دو ماه پیش با او در زندان مگیدو دیدار کرده، می‌گوید: «از لحاظ روانی، او فرد بسیار قوی‌ای است، اما از لحاظ جسمانی وضعیتش رو به وخامت است. چشم راست او دچار مشکل شده که نتیجه یکی از حملات است.» او اضافه کرد برغوثی وزن کم کرده و ظاهرش بسیار تغییر کرده است. «اگر عکس‌های مشهور او را با ظاهر کنونی‌اش مقایسه کنید، او را نمی‌شناسید.»

اسرائیل، برغوثی را به پنج فقره قتل متهم کرده و او را به هدایت حملات علیه غیرنظامیان متهم می‌کند. او این اتهامات را رد می‌کند. وکلا و حامیان او نگرانند که به عنوان یکی از برجسته‌ترین زندانیان فلسطینی، او به‌طور خاص هدف قرار گرفته تا پیامی به دیگران ارسال شود که هیچ‌کس در امان نیست.

فلسطینی‌ها عکس‌هایی از بازداشت‌شدگان در اسرائیل در تجمعی به مناسبت روز زندانیان در شهر نابلس در کرانه باختری در دست دارند – ۱۷ آوریل ۲۰۲۴

وضعیت زندان‌های اسرائیل پس از حمله حماس

پس از حملات حماس به شهرها و کیبوتس‌های جنوب اسرائیل در اکتبر گذشته که حدود ۱۲۰۰ نفر، عمدتاً غیرنظامیان، کشته و ۲۵۰ نفر دیگر گروگان گرفته شدند، شرایط در زندان‌های اسرائیل برای فلسطینیان به‌شدت تغییر کرد. تعداد زندانیان فلسطینی تقریباً دو برابر شده و عده زیادی از آنها بدون اتهام بازداشت شده‌اند.

طبق گزارش کمیسیون زندانیان و اسرای سابق فلسطینی، از زمان حملات، تعداد بازداشت‌شدگان فلسطینی به بیش از ۸۷۵۵ نفر رسیده است. بیشتر این افراد تحت بازداشت اداری، یعنی بدون اتهام، نگه داشته می‌شوند.

خشونت و بدرفتاری با زندانیان فلسطینی

با افزایش تعداد زندانیان در زندان‌های اسرائیل، موارد بدرفتاری نیز افزایش یافته است. زندانیان سابق از ضرب و شتم منظم و خشونت فیزیکی خبر داده‌اند. آنها همچنین به کمبود مراقبت‌های اساسی مانند غذا، لباس تمیز، وسایل بهداشتی و دارویی اشاره کرده‌اند. این وضعیت در طول جنگ، شدت بیشتری پیدا کرده است.

قدوره فارس، رئیس کمیسیون زندانیان و اسرای سابق فلسطینی و یکی از نزدیکان برغوثی، می‌گوید: «در طول این جنگ، مقامات اسرائیلی سعی دارند با تمامی زندانیان به گونه‌ای برخورد کنند که از فلسطینیان انتقام بگیرند. آنها می‌فهمند که زندانیان چه نمادی در ذهن جمعی ما دارند، آنها نمادهای مبارزه هستند.»

برغوثی به وکلایش در بازدیدی در مارس گفته است که در اوایل همان ماه، او به منطقه‌ای از زندان که دوربین‌های امنیتی ندارد، کشیده شده و مورد ضرب و شتم قرار گرفته است. او یادآور شد که از ناحیه بینی خونریزی می‌کرده و با دستبند روی زمین کشیده می‌شده، تا زمانی که بی‌هوش شده است.

شهادت‌ها و مستندات خشونت‌ها

دوتان بعد از دیدارش با برغوثی به کبودی‌های متعدد بر روی بدن او اشاره کرده و گفته که احتمالاً شانه‌اش از جا در رفته و دردی مداوم دارد، اما مقامات زندان از انجام معاینات کامل پزشکی خودداری کرده‌اند.

سازمان حقوق بشری «کمیته عمومی علیه شکنجه در اسرائیل» (PCATI) گزارش داده که این نوع رفتارها تبدیل به استانداردی در تمامی بازداشتگاه‌های اسرائیل از ۷ اکتبر شده است. «کمیته عمومی علیه شکنجه در اسرائیل» موفق به جمع‌آوری ۱۹ شهادت از زندانیان شده که از خشونت فیزیکی، تحقیر جنسی یا دیگر انواع تحقیر و محرومیت از خواب، غذا و مراقبت‌های پزشکی حکایت دارند.

تال استاینر از «کمیته عمومی علیه شکنجه در اسرائیل» می‌گوید: «اگر آنها با زندانیان برجسته‌ای مانند برغوثی اینگونه رفتار کنند، تصور کنید که با زندانیانی که چنین موقعیتی ندارند، چه می‌کنند.»

موارد مرگ و میر در زندان‌های اسرائیل

بخش اسرائیلی سازمان پزشکان برای حقوق بشر گزارش داده از اکتبر تاکنون حداقل ۱۰ نفر در بازداشت جان باخته‌اند. از این تعداد، در دو کالبدشکافی نشانه‌های شدید خشونت و ضرب و شتم مشاهده شده و در یکی دیگر «علت مرگ به‌طور خاص به دلیل نادیده‌گرفتن کمک های پزشکی بوده است.»

در حداقل چهار مورد، به‌طور بالقوه مرگ ناشی از عدم درمان پزشکی گزارش شده، از جمله مرگ عارفات حمدان، ۲۵ ساله که نیاز به انسولین برای درمان دیابت خود داشت و دو روز پس از بازداشت در اکتبر درگذشت.

وضعیت تغذیه و بهداشت زندانیان

همه زندانیان سابق به کمبود غذا و کاهش شدید وزن در زندان اشاره کرده‌اند. منوهای ارائه‌شده توسط سرویس زندان‌های اسرائیل نشان می‌دهد که زندانیان فلسطینی، که در مستندات به عنوان «زندانیان امنیتی» نامیده می‌شوند، رژیم غذایی متفاوتی نسبت به دیگر زندانیان دارند که شامل عدم وجود گوشت یا ممنوعیت خرید غذای اضافی از فروشگاه زندان است.

عمر عصف، فعال ۷۴ ساله که در اواخر آوریل آزاد شد، در اتاق نشیمن خود در رام‌الله، یک فنجان کوچک آب را بلند کرده و با انگشت شست خود نشان داد که چقدر برنج در هر روز به او داده می‌شد. او می‌گوید: «آنچه که من در شش ماه گذشته شاهد بودم، بی‌سابقه بود. قابل مقایسه با قبل نبود.» عصف در اکتبر گذشته در یک یورش بازداشت شد و بدون اتهام در زندان عوفر در کرانه باختری نگه داشته شد.

شرایط زندانیان از غزه

عمر عساف، که در اواخر آوریل از زندان آزاد شد، می‌گوید دیدم افرادی را با دستبند روی زمین می‌کشانند و کتک می‌زنند

زندانیانی که توسط نیروهای اسرائیلی در غزه بازداشت و به پادگان‌های نظامی نزدیک به نوار غزه منتقل شده‌اند، در گزارشی توسط سازمان ملل از سوءاستفاده‌های سیستماتیک خبر داده‌اند. این موارد شامل مجبور کردن آن ها به زانو زدن تا ۱۶ ساعت در روز در حالی که چشم‌بند داشته‌اند، ضرب و شتم با میله‌های فلزی، شکنجه با موسیقی بلند و آسیب‌های ناشی از ساعت‌ها تحمل دستبند تنگ بوده است.

تال استاینر از «کمیته عمومی علیه شکنجه در اسرائیل» می‌گوید: «آنها هیچ ارتباطی با دنیای بیرون ندارند. گزارش‌های متعددی از شکنجه و بدرفتاری شدید وجود دارد. این گوانتاناموی اسرائیلی است، با همه مشکلات مرتبط با ناپدید شدن اجباری.»

نقش مقامات اسرائیلی در بدرفتاری‌ها

وکلای حقوق بشر و گروه‌های حقوق زندانیان بین بدرفتاری با فلسطینیانی که در سیستم زندان‌های اسرائیل نگهداری می‌شوند و وزیر امنیت ملی افراطی اسرائیل، ایتامار بن‌غویر، که نظارت بر این سیستم را بر عهده دارد، رابطه مستقیمی می‌بینند.

روزنامه اسرائیلی هاآرتص ماه گذشته گزارش داد که سرویس اطلاعاتی شین بت به دادستان کل درباره انتخاب کوبی یعقوبی به عنوان سرپرست جدید این سیستم به دلیل موضع سختگیرانه‌اش شکایت کرده است.

این تغییرات در شرایط زندانیان فلسطینی ناشی از سیاست‌های ایتامار بن‌غویر است. دوتان می‌گوید: «تغییرات مشخصی وجود داشته، اما هنوز هیچ سند رسمی‌ای ندیده‌ایم که این سیاست جدید را توضیح دهد.»

قدوره فارس معتقد است که رفتار اسرائیل با زندانیان فلسطینی نشان‌دهنده «تمایل به انتقام» است.

نتیجه‌گیری

وضعیت زندانیان فلسطینی در زندان‌های اسرائیل از اکتبر گذشته به شدت وخیم شده است. این وضعیت نشان‌دهنده سیاست‌های جدید و سختگیرانه مقامات اسرائیلی به رهبری ایتامار بن‌غویر است.

مرگ و میرهای ناشی از عدم مراقبت‌های پزشکی، خشونت‌های فیزیکی و سوءاستفاده‌های روانی و جسمی، همگی بخشی از شرایط وخیمی هستند که زندانیان فلسطینی در این زندان‌ها با آن مواجه‌اند.

این گزارش ویژه به بررسی عمیق وضعیت زندانیان فلسطینی و شرایط وحشتناک زندان‌های اسرائیل پرداخته و به نیاز فوری به مداخله بین‌المللی برای بهبود شرایط و حفاظت از حقوق انسانی این زندانیان تأکید می‌کند.