مراسم تحلیف مسعود پزشکیان امروز برگزار می‌شود

غیبت نمایندگان عالی‌رتبه برخی از کشورهای همسایه در مراسم تحلیف پزشکیان

مراسم تحلیف نهمین رئیس‌جمهوری ایران، ساعت 16:00 سه‌شنبه نهم مرداد، در مجلس این کشور در حالی برگزار می‌شود که دولت چهاردهم در اولین روزهای کاری خود با مشکلات بسیاری روبرو است.

در حالی که مسعود پزشکیان تا به امروز هیچ نشست خبری برگزار نکرده و فقط در روز تنفیذ حکم ریاست جمهوری با خبرنگار صداوسیما مصاحبه کوتاهی کرده، چهارم مرداد یک مصاحبه طولانی با سایت خامنه‌ای انجام داده است. در این مصاحبه پزشکیان به صراحت گفته است که اعضای دولت خود را با نظر و مشورت خامنه‌ای انتخاب خواهد کرد.

پزشکیان در این مصاحبه گفته است جناح‌های مختلف افرادی را برای عضویت در کابینه معرفی کرده‌اند: «نهایتاً اینها دارد پالایش می‌شود تا به یک جمع‌بندی چهارپنج‌نفره برای هر جایگاه برسد. در آخر، طبیعتاً خدمت مقام معظّم رهبری خواهیم رفت و با هماهنگی و مشورت با ایشان به یک جمع‌بندی نهایی خواهیم رسید که این‌ها را بتوانیم معرّفی کنیم»
معمولا روسای جمهوری در دوره‌های قبلی، با چنین صراحتی درباره تعیین وزرا توسط خامنه‌ای سخن نمی‌گفتند، گذشته از وزرای کلیدی نظیر اطلاعات، کشور، فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفاع و امور خارجه که با نظر علی خامنه‌ای تعیین می‌شدند، در اغلب مواقع سایر اعضای کابینه با موافقت کلی با خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی برگزیده می‌شدند.

در همین حال، شورای راهبردی انتخاب وزرای دولت چهاردهم دوشنبه شب 8 مرداد به کار خود پایان داد. محمدجواد ظریف، رئیس این شورا با انتشار پستی در شبکه ایکس، در این باره نوشت: «شورا در بیش از 30 جلسهٔ نیم‌روزی توانست برای هر کرسیِ کابینه پیشنهادهای کمیته‌ها و شخصیت‌های ملی به رئیس جمهور را ارزیابی شاخص‌محور کند و بعد از گفتگوهای تفصیلی و نظرخواهی مخفی گزینه‌های برتر را به رئیس جمهور معرفی کند».

ظریف با اشاره به مطالبه برای انتخاب زنان، جوانان، اقلیت‌های قومی و مذهبی برای عضویت در کابینه نوشته است که «شماری» از جوانان، زنان و «شایستگان اقوام و مذاهب» در پیشنهادهای ارائه شده به رئیس‌جمهوری حضور دارند.

در تاریخ دولت‌های ایران پس از انقلاب مشروطه سهم زنان و اقوام مختلف در دولت‌ها بسیار اندک بوده است. در دوران پهلوی و پیش از سرکار آمدن جمهوری اسلامی فقط یک زن در سال 1347 در دولت هویدا به سمت وزیرآموزش و پرورش برگزیده شد. در سال 1355 نیز پستی در دولت هویدا به عنوان وزیر مشاور در امور زنان ایجاد شد. در سال 1388 در دولت دوم احمدی‌نژاد پست وزارت بهداشت برای نخستین بار به یک زن رسید، احمدی‌نژاد در آن زمان دو زن دیگر را نیز برای عضویت در کابینه به مجلس معرفی کرده بود که با مخالفت مجلس و روحانیون روبرو شد.

در تاریخ معاصر ایران همچنین حضور اقلیت‌های قومی و مذهبی در کابینه نادر است، گذشته از بهایی‌ها و برخی فرقه‌های مذهبی دیگر و یا مکتب‌های نظری که در ایران به رسمیت شناخته نمی‌شوند، اقلیت‌های مذهبی نظیر سنی‌ها، مسیحیان، یهودیان و زرتشتیان نقشی در دولت نداشته‌اند، همچنین حضور کردها، عرب‌ها، بلوچ‌ها، ترکمن‌ها، ارمنی‌ها و آشوری‌ها در سطوح عالی مدیریتی در تاریخ صد ساله اخیر ایران تقریبا بسیارکمرنگ بوده است.

در همین حال به گزارش «تابناک»، گزینه‌های معرفی شده برای وزارت نفت شامل اسحاق جهانگیری، عماد حسینی و رکن‌الدین جوادی هستند.

گزینه‌های اعلام شده برای پست وزارت اقتصاد نیز عبدالناصر همتی، حجت میرزایی و امین محمدزاده هستند. در بین فهرست گزینه‌های پیشنهادی برای وزارتخانه‌ها فقط نام پنج زن به چشم می‌خورد و حتی برای وزارت جوانان نیز تمام گزینه‌های پیشنهادی مرد هستند.

این درحالی است که پس از اعتراضات سراسری سال 1401 که به خیزش «زن، زندگی، آزادی» مشهور شد مطالبات زنان ایران که برخی از چهره‌های شاخص آن زندانی شدند به بحث اصلی جامعه بدل شد.

از سوی دیگر انتصاب محمدرضا عارف به عنوان معاون اول رئیس‌جمهوری توسط پزشکیان با انتقادات بسیاری روبرو شده است، برخی از منتقدان می‌گویند او در دوران قبلی مسئولیت خود به عنوان معاون اول در دولت خاتمی دستاوردی نداشته است و برخی دیگر می‌گویند این انتصاب با وعده جوان‌گرایی پزشکیان مغایرت دارد.

درحالی که بحث و بررسی در رسانه‌های آنلاین و رسانه‌های اجتماعی درباره کابینه چهاردهم ادامه دارد، مراسم تحلیف پزشکیان با حضور چند رئیس دولت از کشورهایی چون تاجیکستان، گرجستان، ارمنستان، کوبا، سوریه، عراق و اقلیم کردستان برگزار خواهد شد. وزارت خارجه ایران تا ظهر سه‌شنبه 9 مرداد هنوز فهرست کامل مهمانان این مراسم را اعلام نکرده است. اما از برخی از کشورهای همسایه ایران فقط نمایندگانی در مراسم تحلیف حضور خواهند داشت. این در حالی است که قبلا اعلام شده بود رهبران حماس از جمله اسماعیل هنیه و همچنین زیاد نخاله معاون دبیرکل جهاد اسلامی و نعیم قاسم قائم مقام دبیرکل حزب‌الله لبنان در این مراسم شرکت خواهند داشت. تاکنون خبری از حضور نماینده دولت فلسطین در این مراسم منتشر نشده است. اما حضور انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مراسم تحلیف نهمین رئیس‌جمهور ایران با انتقادات گروهی از نمایندگان پارلمان اروپا روبرو شده است.

بر اساس اعلام وزارت خارجه، نمایندگان 86 کشور در این مراسم حضور خواهند داشت که احتمالا بیشترین حضور هیئت‌های نمایندگی در مراسم تحلیف خواهد بود، با این حال غیبت نمایندگان عالی‌رتبه از کشورهای همسایه ایران کاملا مشهود است.

Alarbia