تجمع جهانی نیروهای راست‌گرا و مبارزه علیه آن
دی. راجا، دبیرکل حزب کمونیست هند
بیش از یک قرن پیش، ولادیمیر لنین امپریالیسم را بالاترین مرحله سرمایه‌داری توصیف کرد، که نتیجه‌ای از زوال این نظام است. تحلیل او همچنان معتبر است، زیرا شاهد بحران‌های مداوم سرمایه‌داری هستیم که نتوانسته است زندگی مردم را در سطح جهانی بهبود بخشد و برای بقای خود به هر وسیله‌ای متوسل می‌شود، بدون توجه به سرنوشت بشریت. پس از بحران مالی اواخر دهه ۲۰۰۰، ما شاهد رشد و تثبیت نیروهای راست‌گرا و افراطی در سراسر جهان بودیم، که نتیجه‌ای از شکست‌های دوره‌ای سرمایه‌داری است. این جریان تلاش کرد با سرزنش مقررات و منحرف کردن خشم عمومی از سیاست‌های نئولیبرالی، مهاجران و اقلیت‌ها را به عنوان سپر بلا معرفی کند. نظم نئولیبرالی از نظر ایدئولوژیک نتوانست به این بحران پاسخ دهد و بین مواضع راست و میانه در نوسان بود، اما در ایجاد ائتلاف‌های گسترده برای مهار رشد راست‌گرایان ناکام ماند. این امر به بقای نظم سرمایه‌داری غیرانسانی در شکل امپریالیستی آن انجامید، که تحت سلطه حملات راست‌گرایان به حقوق کارگران، امنیت اجتماعی و همبستگی اجتماعی ادامه یافت.
امروز، اوضاع از این هم بدتر شده است، زیرا نشانه‌هایی از شکل‌گیری یک اتحاد جهانی راست‌گرا مشاهده می‌شود که حتی برای اصول دموکراتیک نیز اهمیتی قائل نیست. سفر اخیر نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند به ایالات متحده و دیدار او با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، نشانه‌هایی از این همگرایی را نشان داد.
پیامدهای داخلی و بین‌المللی سفر مودی به آمریکا
دیدار مودی و ترامپ دو پیامد اصلی برای هند داشت: داخلی و بین‌المللی. از نظر داخلی، این سفر با نمایش‌های پر زرق و برق دوستی میان مودی و ترامپ همراه بود، اما در پس این ظواهر، مشکلات عمیقی نهفته است که ماهیت استثماری نظم سیاسی و اقتصادی کنونی را آشکار می‌کند. امتناع مودی از مقابله با ترامپ در مسائل کلیدی—از جمله سیاست‌های ناعادلانه تعرفه‌ای علیه هند و برخورد غیرانسانی با مهاجران هندی در آمریکا—نشان‌دهنده ناتوانی دولت او در دفاع از حاکمیت هند و حقوق مردم آن است. در عین حال، رویکرد تهاجمی ترامپ در تجارت و تهدیدهای او علیه نهادهای چندجانبه مانند بریکس (BRICS)، نشان‌دهنده یک دستور کار امپریالیستی گسترده‌تر برای تثبیت هژمونی ایالات متحده است.
خطرات سیاست‌های اقتصادی ترامپ برای هند
در حالی که طرفداران مودی از این دیدار به عنوان یک موفقیت یاد کردند، سیاست‌های حمایت‌گرایانه ترامپ که در نهایت به ضرر هند تمام خواهد شد، واقعیت دیگری را نشان می‌دهد. دولت هند به خوبی از این تهدیدها آگاه است. دولت ترامپ تلاش کرد مجموعه‌ای از تعرفه‌ها و محدودیت‌های تجاری را علیه هند اعمال کند که به صادرات هند، به‌ویژه در بخش‌هایی مانند داروسازی، نساجی و قطعات خودرو آسیب می‌زند. همچنین، تلاش‌های ترامپ برای تمرکز تولید در داخل آمریکا به صنعت هند، که پیش‌تر هم تحت سوءمدیریت دولت مودی قرار داشت، ضربه سختی وارد کرد. باوجود این سیاست‌های اقتصادی خصمانه، مودی از اتخاذ موضعی قاطع یا حتی مطرح کردن این مسائل در سطح عمومی خودداری کرد. این نتیجه کاهش دیپلماسی به نمایش‌های نمادین مانند دست‌دادن‌ها و آغوش‌های دیپلماتیک است.
سکوت مودی در قبال بدرفتاری با مهاجران هندی در آمریکا
یکی از بزرگ‌ترین شکست‌های سفر مودی، سکوت کامل او در برابر رفتار وحشیانه مقامات آمریکایی با مهاجران هندی بود. در دوران ترامپ، صدها مهاجر هندی—از جمله کارگران ماهر و پناهجویان—تحت سیاست‌های سختگیرانه مهاجرتی آمریکا، با بدرفتاری‌های شدیدی مواجه شدند. گزارش‌هایی از بازداشت این افراد در شرایط غیرانسانی، محرومیت از حقوق قانونی و اخراج آن‌ها در حالی که با زنجیر بسته شده‌اند، منتشر شد. بااین‌حال، مودی حتی یک کلمه در این باره به ترامپ نگفت. این سکوت نشانه‌ای نگران‌کننده از تمایل او برای سازش با واشنگتن به بهای منافع ملی هند است.
تلاش برای فروپاشی بریکس و استقرار نظم تک‌قطبی
سیاست‌های اقتصادی و خارجی ترامپ نشان‌دهنده تلاش هماهنگ برای تضعیف اتحادهای چندجانبه مانند بریکس است. این بلوک برای ایجاد یک نظم اقتصادی متعادل‌تر و کاهش وابستگی به نهادهای مالی غربی شکل گرفت. اما دولت ترامپ، از طریق اعمال فشارهای اقتصادی، تحریم‌ها و سیاست‌های تجاری خصمانه، در تلاش بود تا این ائتلاف را از هم بپاشد. سکوت مودی در برابر این اقدامات، حاکمیت هند و منافع بلندمدت اقتصادی آن را در معرض خطر قرار داده است.
ظهور اتحاد جهانی نیروهای راست‌گرا
دیدار مودی و ترامپ فقط یک اقدام دیپلماتیک نبود، بلکه نشانه‌ای از همگرایی نیروهای راست‌گرا در سطح جهانی نیز محسوب می‌شود. جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا که خود را نماینده میراث موسولینی می‌داند، از شکل‌گیری یک “جنبش محافظه‌کارانه جدید” خبر داده و از ترامپ، خاویر مایلی (رئیس‌جمهور آرژانتین) و مودی به‌عنوان نمایندگان این جریان نام برده است. این اتحاد جهانی، سیاست‌های مشترکی دارد: حمایت از سرمایه‌داران، سرکوب حقوق کارگران و بی‌توجهی به حقوق مهاجران و اقلیت‌ها.
پیامدهای خطرناک اتحاد راست‌گرایان برای کارگران و محیط زیست
اگر این اتحاد راست‌گرای جهانی به تقویت خود ادامه دهد، پیامدهای آن برای طبقه کارگر، مهاجران و جنبش‌های عدالت اقلیمی فاجعه‌بار خواهد بود. محدودیت در جابه‌جایی نیروی کار، افزایش نابرابری‌های اقتصادی و تقویت نفوذ شرکت‌های بزرگ از جمله نتایج آن خواهد بود. سیاست‌های این گروه، به فقیرتر شدن مناطق کمتر توسعه‌یافته و تمرکز ثروت در دستان اقلیت ثروتمند منجر خواهد شد. افزون بر این، رهبرانی مانند ترامپ و مودی هیچ تعهدی به مقابله با تغییرات اقلیمی ندارند.
ضرورت مقابله با این اتحاد راست‌گرای جهانی
برای مقابله با این جریان خطرناک، جهان باید به دنبال یک آلترناتیو مردمی باشد که علیه سرمایه‌داری استثماری و امپریالیسم آمریکایی مبارزه کند. کشورهای جنوب جهانی باید همکاری‌های منطقه‌ای را تقویت کرده، سیاست‌های کارگری‌محور را در اولویت قرار دهند و چارچوب‌های نئولیبرالی را که در خدمت منافع اقتصادی غرب است، رد کنند.
مبارزه با اقتدارگرایی راست‌گرا نه‌تنها یک نبرد اقتصادی، بلکه یک مبارزه برای کرامت انسانی، عدالت و حقوق بشر است. نیروهای مترقی در سراسر جهان باید در برابر این موج خطرناک متحد شوند و سیاست‌هایی را ترویج دهند که کارگران را توانمند سازد، از اقلیت‌ها محافظت کند و توسعه اقتصادی پایدار را تضمین نماید. تنها با رد سیاست‌های نئولیبرالی نیروهای راست‌گرای جهانی، می‌توان دنیایی عادلانه‌تر و برابرتر برای نسل‌های آینده ساخت.
ترجمه از سایت آینه روز
ن ناصری
استثمار، راز کثیف سرمایه‌داری
جهان در سالی که گذشت
آمریکا بدون سایۀ ترس بر بالای سر
صهیونیسم مسیحی، آرماگدون، دجال بعنوان مبنای سیاست خاورمیانه‌ای